گزارش كمك وب؛
دیکتاتوری محتوایی در متا
کمک وب: با گسترش استفاده از رسانه های اجتماعی در دو دهه اخیر، شرکت های فناوری بزرگ همچون متا به یکی از تاثیرگذارترین بازیگران عرصه جهانی در توزیع اطلاعات و و شکل دهی به افکار عمومی تبدیل گشته اند.
به گزارش کمک وب به نقل از مهر؛ با گسترش بی سابقه استفاده از رسانه های اجتماعی در دو دهه اخیر، شرکت های فناوری بزرگ همچون متا (شرکت مادر فیسبوک و اینستاگرام) به یکی از تاثیرگذارترین بازیگران عرصه جهانی در توزیع اطلاعات و شکل دهی به افکار عمومی تبدیل گشته اند. رسانه های اجتماعی که در ابتدا به عنوان بستری برای برقراری ارتباط و به اشتراک گذاری تجربیات فردی طراحی شده بودند، به مرور زمان به ابزارهایی برای انتشار اخبار، تحلیل ها، و دیدگاه های سیاسی و اجتماعی تبدیل شدند. این امر سبب شد که این پلت فرم ها طی سالهای اخیر نقش مهمی در راستای دهی به تصمیمات سیاسی و اجتماعی بیابند. با قدرت گرفتن رسانه های اجتماعی، مدیریت محتوا در این پلت فرم ها به یک مسئله بسیار حساس و حیاتی تبدیل گشته است. در صورتیکه این شرکتها مدعی هستند تنها برای مقابله با انتشار محتوای خشونت آمیز، اطلاعات ناصحیح و اخبار جعلی دست به تعدیل محتوا می زنند، شواهد نشان میدهد که خیلی از این سیاست ها در عمل به سانسور و محدود کردن دیدگاه های خاص منجر می شود. یکی از نمونه های بارز این مسئله، سیاست های محتوایی شرکت متا است که در موارد متعدد، به اتخاذ استانداردهای دوگانه و سیاست های سلیقه ای در برخورد با محتوای در رابطه با مسائل بین المللی پرداخته است. به اعتقاد خیلی از کارشناسان، اقدامات متا در حذف، سانسور و محدودسازی محتواهای در رابطه با مطالبی مانند تهاجم رژیم صهیونیستی به غزه و جنگ روسیه و اوکراین، به وضوح نشان دهنده این مساله است که معیارهای محتوایی متا بیشتر برمبنای منافع سیاسی و اقتصادی کشورهای غربی و هم پیمانان آنها تنظیم می شود تا برمبنای اصول بی طرفانه و عدالت محور. از طرف دیگر، نحوه برخورد این شرکت با محتوای انتقادی نسبت به کشورهای غربی یا پشتیبانی از دیدگاه های مخالف منافع آنها، نمایانگر نوعی دیکتاتوری محتوایی است که در پشت پرده اصول ادعایی آزادی بیان پنهان شده است. مهر در این یادداشت در پی آنست که به بررسی سیاست های سلیقه ای و استانداردهای دوگانه متا در حوزه تعدیل محتوا بپردازد و نمونه هایی از این برخوردهای دوگانه را در عرصه های حساس جهانی مانند مسئله فلسطین و جنگ اوکراین ارائه نماید. سانسور محتوای کاربران طرفدار فلسطین و انتقادات از اشغالگران یکی از عناوینی که بعد از عملیات طوفان الاقصی و تهاجم رژیم صهیونیستی به نوار غزه، به شکل گسترده مورد اعتراض و نقد کاربران و نهادهای حقوق بشری قرار گرفته، نحوه برخورد متا با محتوای در رابطه با اقدامات اشغالگران است. کاربران بسیاری، بویژه از جوامع عربی و حامیان حقوق فلسطینیان، بارها اعلام نموده اند پست های آنها که حاوی مطالبی درباره ی ظلم رژیم صهیونیستی به مردم فلسطین بوده، حذف یا با محدودیت روبه رو شده است. حتی تعدادی از حساب های کاربری طرفداران فلسطین به سبب انتشار محتواهای در رابطه با این مساله مسدود شده اند. مطابق با گزارش های مختلفی، در جریان جنگ های اخیر میان اسرائیل و فلسطین، متا مبادرت به محدود کردن دسترسی به پست ها و محتوای در رابطه با پشتیبانی از مردم فلسطین کرده است. این اقدامات که توسط کاربران و نهادهای نظارتی سانسور سلیقه ای خوانده می شود، به اعتقاد بسیاری در امتداد فشارهای سیاسی و مالی برخی لابی های حامی رژیم صهیونیستی بوده است. گزارش های مختلف نشان میدهد که متا، در بعضی موارد، بطور مستقیم تحت تأثیر فشارهای اسرائیل یا گروههای حامی این رژیم، مبادرت به حذف محتوای انتقادی نسبت به سیاست های اشغالگران کرده است. این اقدامات، خصوصاً در نقاط حساس و بحرانی مناقشه، سبب شده که آزادی بیان در این فضاهای مجازی به شدت محدود شود و دیدگاه های انتقادی درباره ی وضعیت حقوق بشر در فلسطین به حاشیه رانده شود. وبگاه بی بی سی طی گزارشی در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۳، حدود ۱۳ روز بعد از عملیات طوفان الاقصی، اعلام نمود که تعدادی از کاربران اینستاگرام مدعی هستند حساب کاربریشان به سبب نشر مطالبی در پشتیبانی از فلسطینی ها در اینستاگرام، «shadow banned» شده اند. محدودیت «shadow banned» زمانی اتفاق می افتد که با مداخله پلتفرم، پست ها در فید مخاطبان ظاهر نشوند و دسترسی به محتوای مسدودشده برای دیگران میسر نباشد. کاربران مدافع فلسطین همین طور اذعان داشتند که استوری ها و پست های آنها بازدیدهای کمتری نسبت به دیگران داشته اند و حساب های آنها را نمی توان به آسانی بوسیله جست وجو پیدا کرد. این در حالیست که شرکت متا ادعا نمود یک مشکل نرم افزاری بر استوری ها تأثیر گذاشته است. شرکت متا قبل تر نیز به سرکوب محتوای طرفدار فلسطین متهم شده بود. سازمان غیرانتفاعی دیده بان حقوق بشر در ماه می سال ۲۰۲۱، این شرکت را به حذف ویدیوها، تصاویر و نظرات مربوط به اقدامات صهیونیست ها متهم کرد و این شرکت در پاسخ به این ادعا اعلام نمود که پست ها به سبب وجود سخنان و نمادهای تنفرآمیز حذف شده اند. مؤسسه غیر انتفاعی «Business for Social Responsibility»در ماه سپتامبر سال ۲۰۲۲ طی گزارشی ادعا نمود که اقدامات متا تأثیر نامطلوب حقوق بشری بر حقوق آزادی بیان، آزادی اجتماعات، مشارکت سیاسی و عدم تبعیض مقابل کاربران فلسطینی داشته و در نتیجه بر توانایی این کاربران برای اشتراک اطلاعات و بینش خود درباره ی تجربیاتشان تأثیر گذاشته است. بحث محدودسازی محتوا از طرف متا تنها به موارد ذکر شده محدود نیست. به عنوان مثال، استفاده از واژه شهید برای سال ها در پلت فرم های متا ممنوع بود و سبب حذف و تعلیق محتوا از بستر رسانه های اجتماعی فیسبوک و اینستاگرام می شد. هیئت نظارت متا بعد از یک سال بررسی، سر انجام در مارس ۲۰۲۴ دریافت که ممنوعیت استفاده از واژه «شهید» در پلت فرم های متعلق به متا، سبب خفقان میلیونها کاربر شده است و از این شرکت خواست که به ممنوعیت مذکور پایان دهد. این هیئت که توسط شرکت متا تامین مالی می شود و سازوکاری مستقل برای فعالیت دارد، تنها زمانی حذف پست های حاوی کلمه «شهید» توسط متا را مجاز دانست که آشکارا مروج خشونت باشد یا دیگر قوانین این شرکت را نقض کند. حذف محتوای مربوط به محور مقاومت و پست های شهید سلیمانی یکی دیگر از مصادیق بارز استانداردهای دوگانه متا، نحوه برخورد این شرکت با محتوای در رابطه با محور مقاومت و خصوصاً پست های انتشار یافته درباره ی سردار سلیمانی است. بعد از ترور شهید سلیمانی از طرف دولت آمریکا در ژانویه ۲۰۲۰، موجی از واکنش ها و پیام های حمایتی از طرف کاربران در رسانه های اجتماعی به راه افتاد؛ پیام هایی که خیلی از آنها در ستایش از وی به عنوان یک قهرمان ضد تروریسم و مبارز در منطقه غرب آسیا بود. اما به زودی این پیام ها با واکنش شدید متا روبه رو شد. خیلی از کاربران در آن بازه زمانی ادعا کردند که پست ها و ویدیو های مربوط به شهید سلیمانی در اینستاگرام و فیسبوک به سرعت حذف یا با محدودیت های جدی مواجه می گردد. حتی تعدادی از حساب های کاربری که محتوای در رابطه با محور مقاومت را منتشر می کردند، بطور دائم مسدود شدند. این رویکرد متا با انتقادات شدید از طرف کاربران مواجه گردید. آنها معتقد بودند که این اقدامات به سبب فشارهای سیاسی آمریکا و هم پیمانانش در منطقه انجام شده است. در صورتیکه متا ادعا دارد سیاست های تعدیل محتوای خودرا برمبنای جلوگیری از ترویج خشونت و تروریسم انجام می دهد، برخورد سخت گیرانه با محتوای مربوط به محور مقاومت و شهید سلیمانی نشان از جانبداری این شرکت از داستانهای غربی دارد. از همین روی، به اعتقاد قشر بزرگی از کارشناسان، این سیاست به وضوح نادیده گرفتن دیدگاه های میلیونها نفر در سرتاسر جهان بر اساس نقش شهید شهید سلیمانی به عنوان نماد مبارزه با داعش و دیگر گروههای تروریستی است. شهید سلیمانی در بین خیلی از کاربران مسلمان و ساکنان منطقه غرب آسیا به عنوان یک چهره برجسته در محور مقاومت شناخته می شود که نقشی کلیدی در مبارزه با تروریسم ایفا کرده است. با این وجود متا با حذف محتوای مربوط به ایشان، به صورتی درحال ترویج داستانهای یک جانبه ای است که تنها به نفع قدرت های غربی عمل می کند و صدای پشتیبانی از محور مقاومت را خاموش می سازد. این برخورد دوگانه نشان میدهد که متا بطور هدفمند محتواهای در رابطه با موضوعات حساس بین المللی را به نفع قدرت های سیاسی غربی تنظیم و تعدیل می کند و در این بین، محور مقاومت نیز از این سیاست های سلیقه ای در امان نمانده است. محدودیت محتوای طرفدار روسیه در جنگ اوکراین موضوع استاندارد دوگانه متا تنها به مسئله فلسطین و محور مقاومت محدود نمی گردد. در جریان جنگ اوکراین، سیاست های این شرکت به وضوح نشان دهنده برخورد متفاوت با محتوای در رابطه با طرفین درگیری بود. در صورتیکه محتوای طرفدار اوکراین و انتقادات شدید از روسیه در پلت فرم های متا به سرعت منتشر و ترند می شود، خیلی از مطالب و نظرات کاربران که حاوی دیدگاه های طرفدار روسیه یا رویکرد انتقادی نسبت به موضع گیری های غربی هستند، با محدودیت های جدی مواجه می شوند. با این وجود، اقدامات متا تنها به حذف محتوای حامیان روسیه محدود نشد. طبق گزارش انتشار یافته از طرف وبگاه واشنگتن پست، در ماه ابتدایی سال ۲۰۲۳، بعد از گذشت یک سال از شروع جنگ اوکراین و روسیه، متا در امتداد تغییر استراتژی محتوایی خود، نام گردان آزوف اوکراین را از لیست افراد و سازمان های خطرناک خارج کرد. این اقدام متا به مفهوم تسهیلگری نشر محتوای ممنوعه از طرف نیروهای اوکراینی در آن بازه زمانی بود. گردان آزوف، یک واحد نظامی راست گرای افراطی ذیل گارد ملی اوکراین است که تأسیس آن به سال ۲۰۱۴ و بحران کریمه بازمی گردد. دامنه اقدامات مذکور از طرف شرکت متا در بحث جنگ اوکراین به حدی گسترده بوده که با واکنش شدید دولت روسیه نیز روبه رو شده است. به نحوی که رویترز در تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۲۴ از صدور حکم بازداشت غیابی سخنگوی متا از طرف دادگاه این کشور آگاهی داد. بر طبق این گزارش دادگاهی در مسکو طی ماه های ابتدایی امسال، دستور بازداشت غیابی سخن گوی شرکت متا، اندی استون را تا تعیین تکلیف اتهامات مطرح شده بر اساس ارتباط او با تروریسم صادر کرد. وزارت کشور روسیه در اواخر سال ۲۰۲۳ اعلام نموده بود که تحقیقات جنایی درباره ی استون را آغاز نموده است. از همین روی، دادگاه منطقه باسمانی مسکو در تاریخ مذکور اعلام نمود که استون به ترویج و فراخوان عمومی برای کارهای تروریستی، توجیه عمومی، تبلیغ تروریسم و تشویق به اقدامات افراطی مقابل کرملین متهم شده است. ممنوعیت رسانه های روسی روز گذشته نیز در آخرین اقدام شرکت متا اعلام نمود «راشاتودی»، Rossiya Segodnya و دیگر رسانه های روسی را در پلت فرم های خود می بندد. این شرکت ادعا نمود رسانه های مذکور از تاکتیک های فریبکارانه برای عملیات های نفوذ مخفی آنلاین استفاده می نماید. ممنوعیت مذکور نشان دهنده تشدید اقدامات این غول فناوری آمریکایی مقابل رسانه های روسی است، آنهم در حالی که متا طی سالهای قبل گام هایی محدود مانند جلوگیری از انتشار آگهی توسط رسانه های مذکور در پلت فرم ها و کاهش گستره پست های آنها انجام داده بود. این شبکه اجتماعی در اطلاعیه ای نوشت: بعد از ملاحظاتی دقیق ما اقدامات اجرائی فعلی مقابل رسانه های روسیه را گسترش دادیم. راشا تودی، Rossiya Segodnya و دیگر رسانه های مرتبط حالا به سبب دخالت های خارجی در اپ های ما در سرتاسر جهان مسدود شده اند. ممنوعیت مذکور طی روزهای آینده در فیسبوک، اینستاگرام، واتساپ و تردز اجرا می شود. استانداردهای دوگانه و سلیقه ای در تعدیل محتوا مصادیق ذکر شده در این نوشتار کوتاه به وضوح نشان میدهد که متا در مدیریت محتواهای انتشار یافته بر بستر پلت فرم هایش از یک استاندارد دوگانه و سلیقه ای پیروی می کند. این شرکت مدعی است که برای صیانت از جامعه جهانی و جلوگیری از گسترش محتوای نفرت انگیز و خطرناک، به تعدیل محتوا می پردازد؛ اما در عمل، نحوه ی اجرای این سیاست ها به شدت وابسته به منافع سیاسی و اقتصادی این شرکت است. متا از یک سو ادعا می کند که پلت فرم هایش را به عنوان فضایی برای ترویج آزادی بیان و دسترسی برابر به اطلاعات مدیریت می کند، اما در عین حال، رویکرد های گزینشی و سلیقه ای نشان میدهد که این آزادی بیان در حقیقت برای برخی گروه ها و دیدگاه ها محدود است. در صورتیکه انتقادها به سیاست های غرب یا رژیم صهیونیستی با محدودیت های جدی روبه رو می شوند، محتوای حمایت گرایانه از سیاست های خاصی که در امتداد منافع کشورهای مذکور و صهیونیست ها است، بدون هیچ نوع مداخله ای انتشار می یابد. زمانی که صدای آزادی در دالان های قدرت گم می شود در نهایت می توان اظهار داشت که وقتی به تأثیرات و تبعات سیاست های محتوایی متا نگاه می نماییم، باید به این نکته توجه داشته باشیم که این شرکت، با در اختیار داشتن یکی از بزرگ ترین پلت فرم های اجتماعی در جهان، قدرتی فراتر از یک رسانه معمولی دارد. قدرت متا نه فقط در کنترل اطلاعات، بلکه در شکل دهی به واقعیات جهانی نهفته است. اما آیا این قدرت، به درستی و به گونه ای منصفانه و برابر اعمال می شود؟ شواهد نشان میدهد که پاسخ این سوال تا حد زیادی منفی است. اقدامات متا در محدودسازی و تعدیل محتوای حساس و مهم، به ویژه در حوزه های سیاسی و اجتماعی، نه فقط سبب تضعیف اعتماد کاربران به این پلت فرم ها می شود، بلکه تهدیدی جدی برای دموکراسی و آزادی بیان نیز محسوب می شود. به اعتقاد کارشناسان، آن چه متا انجام می دهد، فراتر از تعدیل محتواست؛ این شرکت به صورتی درحال شکل دادن به داستانهای جهانی است. روایتی که در آن برخی صداها طنین انداز می شوند و برخی دیگر در سایه ها خاموش می مانند. این دیکتاتوری محتوایی نه فقط تهدیدی برای آزادی بیان کاربران است، بلکه در طولانی مدت می تواند به تحریف واقعیت ها و تغییر نگاه جهانیان به موضوعات حساس بین المللی نیز منجر شود.
منبع: komakweb.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب